مصارف خوراکی رازیانه:
برگهای آن میتوانند به صورت خام یا پخته مصرف شوند. یک طعم خوشمزه برای رازیانه – برگهای جوان بهتر هستند، زیرا هرقدر عمر برگ زیاد شود، بر میزان زمختی آن افزوده خواهد شد. آنها غالباً به عنوان چاشنی در غذاهای خام یا پخته مصرف میشوند و افزونهای بسیار خوب برای سالاد هستند. آنها به گوارش کمک میکنند و با غذاهای چرب همخوانی زیادی دارند. خشک کردن برگها دشوار است، اما این موضوع چندان اهمیتی ندارد، زیرا میتوانید در سرتاسر طول سال به صورت تازه آن را برداشت کنید، علیالخصوص اگر گیاهانتان در محیطی گرم و دارای سایبان قرار گرفته باشند. ساقهی برگ و گلها را میتوانید به صورت خام یا پخته مصرف کنید. آنها نیز مشابه برگها طعم رازیانه دارند. دانههای معطر به عنوان طعمدهنده در کیک، نان و مواردی از این دست استفاده میشوند. آنها دارای طعم مشابهی با برگها هستند و نقش بهبوددهنده را در گوارش بر عهده دارند. دانههای جوانهزده میتوانند به سالاد اضافه شوند. نوعی روغن از طریق دانهی کاملاً رسیده و خشک استخراج میشود که به عنوان طعمدهندهی غذا و به صورتی مشابه با دانهی کامل مورد استفاده قرار میگیرد. ریشهی گیاه نیز به صورت خوراکی و به نوعی مشابه با هویج وحشی مصرف میشود. برگها یا دانهها میتوانند برای ساخت یک چای گیاهی خوشطعم مورد استفاده قرار بگیرند.
مصارف پزشکی رازیانه:
رازیانه تاریخچهای غنی در زمینهی استفادهی گیاهی دارد و به عنوان یک درمان خانگی رایج در گسترهای در امراض، علیالخصوص امراض دستگاه گوارش مورد استفاده قرار میگیرد. دانهها، برگها و ریشهها میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند، اما دانهها از نظر دارویی فعالیت بیشتری داشته و بخشی هستند که معمولاً مورد استفاده قرار میگیرند. غالباً نوعی اسانس از دانهی کاملاً رسیده و خشکشده استخراج میشود که مصرف پزشکی دارد، اگرچه نباید به خانمهای باردار داده شود. این گیاه ضد درد، ضد التهاب، ضد اسپاسم، معطر، بادشکن، ادرارآور، محرک قاعدگی، خلطآور، افزایشدهندهی شیر مادر، توهمزا، ملین، محرک و اشتهاآور میباشد. آن را برای درمان سوءهاضمه، نفخ شکم، دردهای شکمی و غیره استفاده میکنند. از آن برای درمان سنگ کلیه استفاده میشود و وقتی آن را با یک ضدعفونیکنندهی ادرار نظیر تنباکوی کینیکینیک ترکیب کنیم، درمان موثر برای التهاب مثانه ایجاد میشود. همچنین از آن به عنوان شویندهی گلو برای دردهای گلویی و به عنوان شویندهی چشم برای دردهای چشمی و ورم ملتحمه استفاده میکنند. رازیانه غالباً به مسهلها اضافه میشود تا بتواند تاثیر گیاه در دردهای شکمی را افزایش داده و طعمش را بهتر کند. دمکردهی دانهها یک درمان ایمن و موثر برای باد در کودکان هستند. دمکردهی ریشه برای درمان اختلالات ادراری استفاده میشود. نوعی اسانس از طریق دانه به دست میآید که در آروماتراپی مورد استفاده قرار میگیرد. این اسانس نقش باکتریکش، بادشکن و محرک را ایفا میکند.
سایر مصارف رازیانه:
دانه میتواند 5 درصد اسانس به ما بدهد. این مورد به صورت دارویی و در غالب طعمدهندهی غذا، خمیردندان، صابون، عطر، خوشبوکنندهی هوا و غیره استفاده میشود. رایحهی روغن رازیانه به دو عنصر اصلی آن بستگی دارد. «فنکون» یک عنصر با طعم تلخ است، درحالیکه «آنتول» رایحه و طعم شیرین و مشابه رازیانه دارد. نسبت این دو عنصر بر اساس محل کاشت و نژادشان تغییر پیدا میکند. گیاهانی که در جنوب اروپا و مدیترانه پرورش مییابند روغن شیرین دارند، درحالیکه گیاهان نواحی مرکزی و شمالی اروپا معمولاً روغن تلختری را تولید میکنند. کیفیت روغن نیز به کیفیت خشک کردن دانه بستگی دارد – روغن حاصل از دانههایی که به صورت کامل رسیده و خشک شدهاند، شیرینتر و معطرتر هستند. گیاه خشکشده میتواند دافع حشرات باشد؛ برگهای خردشده برای دور نگه داشتن حشرات از سگها مورد استفاده قرار میگیرند. رنگهای زرد و قهوهای از ترکیب گلها و برگها حاصل میشوند.